Ты пакліч мяне, пазаві...

Я тая, што цябе з усіх вятроў чакае.

Абвій-жа мне шыю, варта 

даткнуць маіх цёплых губ. 

Хай будзе, што будзе заўтра — 

Дап’ём наш п’яны багун! 

Не, не зямных я хацела б уцех, 

Радасьцяў дробных празь сьлёзы і сьмех… 

Я… я б раззорыць хацела душу

Хачу песняй быць яснаю, звонкаю 

Твайго сэрца, аднак на міг.

Ні прад кім не схіляю паспешна 

Крыху гордай сваёй галавы. 

Спявай мне, дзяўчынка, пра кветкі, пра гай, 

Пра лепшыя дні, пра вясну...

Я шумлівы чарот, я мяцежны бунтар.

Я Вас чакаў з вясны да сівізны, 

Як вечны вязень раніцу чакае. 

I Вы прыходзілі парою ў сны, 

Далёкая, як зорка трапяткая. 

Чакаю Вас, абы паверыць цуду, 

Чакаю Вас, пакуль адчай не згас… 

Карту нашых шляхоў, карту неба 

На далоні чытаю тваёй, 

І нічога мне болей не трэба.

Як запаветнае ў душы нясу 

І шчасце свету, і ўсю бездань болю, 

І матчыну гарачую слязу, 

І ціхі шэпт параненай таполі.

Ты заходзь, мая любая, смела! 

Пацалункамі вытку “люблю” 

На канве тваіх шчок загарэлых.

Мяне жыццё агнём пацалавала, 

Каб у жыцці я заўжды мог гарэць! 

А маглі ж не сустрэцца ніколі, 

Як сцежкі расходзяцца ў полі, 

За страту каго папракнуць.

Сем гадоў я шукаў цябе ў сумятлівым моры жыцця, каб скончыць недапетую песню нашае дзівосна яскравае дружбы.

Сярод блытаніны драбніц, у віры гарачай будзёншчыны, у брудным пыле вугалля, цэменту і вапны, у шаломным грукаце дзён — я буду шукаць яе, свайго дарагога, любага таварыша.

Ты прыйдзі ка мне вясною, 

Зацвіці красой са мною, 

Парушыўшы законы прыцягнення, 

Планетамі сярод другіх планет 

Існуем мы з табой як выключэнне, 

Мая любоў, — як свет і антысвет. 

Я — салдат свайго часу.

Дай мне воч тваіх чад-алкаголь. 

Піць каханьня нязведаны боль… 

Я сёння хацеў напісаць 

І прапусціць праз яго радкі 

Мільёнавольтны ток маёй любові, 

Усе ізалятары ўмоўнасці, 

Усе заштампаваныя рыфмы і рытмы.

Здаецца, ўсё са мной, як некалі, 

Аднога толькі не хапае: 

Ацененых густымі вейкамі 

Тваіх вачэй, што сонцам ззяюць.

Пойдзем, каханачка, двое ў лес у густы, ціхі.

Скажу ішчэ чаго-б хацеў:

З дзявочых вуст пачуць

Хаця-б адзін мой бедны сьпеў,

Не схіляюся, ня плачу, не малю 

Пад надрыўны стогн шкляной гітары.

I жыццё, і вясна, і маё захапленне — 

гэта ўсё для цябе, гэта ўсё прад табой...

Мне жыццё — сусветнае свята, 

мне прапоны — большы разгон.

Ты і я: пралеска ў снах бурану, 

Дрэўца вішні ў ярасным агні, 

Кропля на спіне Левіафана, 

Радуга на крылах навальніц.

Лёс табе даў пекнату чараўнічую, 

дасць ён, напэўна, і шчасце вялікае...

Але ж праўду кажу цяпер: 

Я пазнаў, што бывае каханне.

Калі гляджу я ў твае вочы, я забываюся на прафсаюз.

Пра сябе скажу, што іншы раз я вельмі абураны ангельскімі імпэрыялістымі, здаецца, горла ім перарэзаў бы, а ў другі раз салодка мару аб прынадах буржуазнага жыцьця.

Вам пісьмы пісаць не буду — 

Насустрач плёткам і абразам 

Пранесці горда твар прыгожы, 

Затое быць з каханым разам, 

І ў гэтым толькі шчасце, можа.

што аж брыдка ад любові

Маё шчасце недзе заблукала...

Не глядзі на мяне... Маё сэрца так б'ецца, дрыжыць; 

Твае вочы ўва мне запаляюць нязгасны агонь… 

Адна, ізноў адна, як колас той у полі…

Атручан хмельным соладам кахання, 

На кліч таёмны йду без дум, пытанняў 

Вітаці светлавокую Лауру. 

І вось ужо ў дзеях, і чынах, 

І справах будзённых, людскіх 

Я ўзрушаным сэрцам няўпынна 

Шукаць хараства не прыціх. 

Я хацеў бы спаткацца з Вамі на вуліцы ў ціхую сінюю ноч.

Я не самотны, я кнігу маю…

Плачу даніну дзіўнай скрусе,

Калі табе кажу: «Кахаю!»

Захінуты ў ночы тогу, сню лусту-скрыль маладзіка…

Паэт, празаік, перакладчык, мовазнаўца, які на 27 гадоў быў выкраслены з літаратуры. 


Беларусь

Мінск

СССР

БССР

Беларускі паэт, празаік, перакладчык, мовазнаўца і літаратурны крытык.

Уладзімір Дубоўка

1900–1976

Літаратура

1930-я

1920-я

XX стагоддзе

1960-я

Уладзімір Дубоўка: ГУЛАГ і санеты Шэкспіра

Імя Алеся Дудара адносна нядаўна вярнулася да шырокай публікі – у асноўным дзякуючы намаганням даследчыцы Ганны Севярынец. У гэтай лекцыі яна адкрывае малавядомыя дагэтуль бакі асобы і творчасці неўтаймаванага маладнякоўца – паэта, крытыка і перакладчыка.

Беларускі паэт, крытык, перакладчык. Сапраўднае імя – Аляксандр Дайлідовіч.

Алесь Дудар

1904–1937

Беларускі паэт, драматург, перакладчык, класік беларускай літаратуры, адзін з заснавальнікаў новай беларускай літаратуры і літаратурнай мовы. Сапраўднае імя – Іван Луцэвіч.

Янка Купала

1882–1942

Беларускі паэт, празаік, драматург, крытык, публіцыст, перакладчык, педагог, грамадскі дзеяч. Класік беларускай літаратуры, адзін з заснавальнікаў сучаснай беларускай літаратуры і літаратурнай мовы. Сапраўднае імя – Канстанцін Міцкевіч.

Якуб Колас

1882–1956

Аляксандр Пушкін

1799–1837

Алесь Дудар – вяртанне генія?

Даследчыца і пісьменніца Ганна Севярынец распавядае пра легендарную навучальную ўстанову, якую так і не ўдалося знішчыць дарэшты.

Гісторыя

Белпедтэхнікум – alma mater паэтаў 1920‑ых

Мікалай Пінігін, Андрэй Хадановіч, Максім Жбанкоў, Ганна Севярынец, Альгерд Бахарэвіч, Наста Карнацкая, Андрэй Жвалеўскі, Віктар Жыбуль, Вера Жыбуль, Сяргей Кавалёў, Антон Рудак назвалі свае любімыя вершы Уладзіміра Караткевіча.

Уладзімір Караткевіч

(1930–1984)

Дванаццаць вершаў Караткевіча

Павел Латушка, Андрэй Хадановіч, Сяргей Будкін, Павел Харланчук, Міхаіл Бараноўскі, Вальжына Морт і Наста Кудасава назвалі свае любімыя вершы Максіма Багдановіча.

У гэтай падборцы ёсць і прэм’ера: упершыню па-беларуску публікуем пераклад верша «Забудется многое, Клава», зроблены Андрэем Хадановічам.

Выява Ганны Бучко паводле літаграфіі  «Максім Багдановіч» Антаніны Лапіцкай.

Максім Багдановіч

1891–1917

Паэзія

Восем вершаў Багдановіча

14 лютага святкуем народзіны Міхася Стральцова. Тузін вершаў для закаханых і самотных, адважных і разгубленых — для кожнага з нас.

Паэт, празаік, літаратуразнаўца – аднолькава геніяльны ў кожнай іпастасі. Прадстаўнік "філалагічнага пакалення", якое з яго лёгкай рукі сталі зваць "сенам на асфальце". Уважлівы і тонкі даследчык двух Максімаў – Багдановіча і Гарэцкага.

Міхась Стральцоў

1937–1987

Міхась Стральцоў. 12 вершаў

ZRAMY. Маладыя паэты Беларусі і іх вершы: партрэт пакалення.

«Я ствараю попел дваццаць чатыры гадзіны.
Попел не пахне газам.
Попел пахне перспектывамі й поспехам.»

Ганна Комар: Мемарыял

ZRAMY. Маладыя паэты Беларусі і іх вершы: партрэт пакалення.

«навучы дождж маўчаць
час не рухацца
жывёлу не бегчы
ад смерці»

Павал Капанскі: Настаўнік

ZRAMY. Маладыя паэты Беларусі і іх вершы: партрэт пакалення.

«Дыктоўка скончана. На сёння.
Заўтра перакрыем рух
У цэнтры горада.
Пусцім па прашпекце свядомасць
Ад Леніна да Коласа,
Паглядзім, ці дойдзе».

Дзіяна Ганчарык: «Я дыктатар краіны сваіх мараў»

ZRAMY. Молодые поэты Беларуси и их стихи: портрет поколения.

Слово моё, 
семицветик, 
лети далече: 
в безалфавитье, 
безмолвие, 
бесконечность — 
и намекни, 
кто хранил этот мир до Речи!.. 

Даниил Арианов: антинимб

ZRAMY. Маладыя паэты Беларусі і іх вершы: партрэт пакалення.

«малая ведае напамяць ваду — 
лезе купацца ў восеньскую навальніцу,
маланка кап’ём кладзецца ў яе руку.»

Даша Бялькевіч: Яна

ZRAMY. Маладыя паэты Беларусі і іх вершы: партрэт пакалення.


« — Не абыходзіцца. Зноў ты i я ўдваiх.
Буду патрэбна — то скочыш за белым трусам.

— Трусом себя признаю и опять по-русски
ставлю ненужную кропку над буквой "i". »

Іона Флінт: Алисы

ZRAMY. Маладыя паэты Беларусі і іх вершы: партрэт пакалення.

«Па-над стрэхамі гойсае птушка Рух
Ненадзейная бы мангальфьер у палёце
Слота. Дзіравае рэха соцень
Тых, хто змяняе асфальт на брук.»

Павал Дарохін: Знянацку

ZRAMY. Маладыя паэты Беларусі і іх вершы: партрэт пакалення.

«А хто ж гэта сядзіць? Побач кат і ахвяра, і следчы… 
А хто ж гэта ляціць, перагнуўшыся цераз парэнчы? 
А хто ж гэта за спінай стаіць у накрухмаленым фрэнчы? 
А хто ж гэта ад болю ў грудзёх у адзіноце канае і енчыць? »


Віталь Мурашкевіч: На балконе

Я, чалавек вялікага лесу,
Гляджу на людзей вялікай ракі.
Людзей асцярожнага цуду, які ліецца ў прасторы.

Марыя Бадзей: «‎Я, чалавек вялікага лесу»

І з усіх вобразаў
сусветнай гісторыі
мы выбралі сабе
малюскаў,
якіх трэба
біць аб камяні,
каб яны раскрыліся.

Крысціна Бандурына: Малюскі

ZRAMY. Маладыя паэты Беларусі і іх вершы: партрэт пакалення.

Радзіма з акцэнтамі Родины
Вучыла маўчаць мяне з садзіку.
Хрыстос прызямліўся ў Гародні,
Але толькі для перасадкі.

Антон Саладоўнікаў: «‎Радзіма з акцэнтамі Родины»

ZRAMY. Молодые поэты Беларуси и их стихи: портрет поколения.

Горит астероидный пояс.
Наш путь — бесконечный поезд
Насквозь перекрыт дверями.
Ко всем подбирать ключи.
Не то, чтобы нас учили.
Не то, чтобы мы смирялись.

Симора: See more

но вся эта техника
танки
ползущие по больному телу проспекта
военные в форме
как символ мужественности
и патриархата
пусть маршируют
где-нибудь в других местах

Артур Комаровский: парад, который я одобряю

Адлюстроўвае час толькі шэраг кружэлак, дыскі,
яндэкс-музыкі сховішча, шосты з пяці альбом.
Там, дзе рамкаю скончыўся мой Кандынскі,
пачынаецца Клерамбо.

Марына Юрчык: «Дамінуючая крывая‎»

ZRAMY. Маладыя паэты Беларусі і іх вершы: партрэт пакалення.

«тут і розьніца ў мовах — пытаньне з адказам, залежна ад працы снароўкі,
розьніца ў станах тлумачыцца фізікай, ї, ясна, здаровым сэнсам:
у прынцыпе, механізм працы вельмі нагадвае працу духоўкі,
праблема тут толькі адна — ня ты пячэш кексы.»

 Аляксей Грызунт: «‎апалі рукі на мяккае, бэжавае, ніжэй»

ZRAMY. Молодые поэты Беларуси и их стихи: портрет поколения.

«Этой ночью никто не спит. На площади всходят свечи
Тьма расцветает молитвой, руки в немом сцепленье
И только запах земли к утру становится резче
И воздух вот-вот прорежет колокол избавленья.»

Ханна Мананкова «‎Я вовсе не тот, кого вы хотели, кого вы ждали»

«утаропілася валошка
у зрэнку
і цягне
з адваротнага боку
дрыгву праз вочы
як хлеб прыкладваюць да стрэмкі»

Наста Шакунова: Валошкі

ZRAMY. Маладыя паэты Беларусі і іх вершы: партрэт пакалення.

«і буду спаць
пачышчанай рыбай,
бы перламутравую луску
прадаўшы.»

Ганна Шакель: «Разаб'е бэз вокны»

Маладыя паэты Беларусі і іх вершы: відэазрэз пакалення