Упартыя і смелыя, творчыя і актыўныя, адчайныя і свавольныя: прайдзі тэст і даведайся, хто ты з адметных беларусак

Belarus

Першая ў гісторыі Рэчы Паспалітай жанчына-лекарка, аўтарка мемуараў «Авантуры майго жыцця».

Sałamieja Pilsztynova (Rusieckaja)

(1718 — пасля 1760)

Першая ў Вялікім Княстве Літоўскім жанчына-драматург, заснавальніца прыдворнага тэатра ў Нясвіжы.

Franciška Uršula Radzivił

(1705–1753)

Стваральніца і першая дырэктарка Нацыянальнага мастацкага музея. З настойлівасцю дэтэктыва расшуквала "беларускі след" у жывапісных палотнах і любой цаной вяртала іх на радзіму. 

Alena Aładava

1907-1986

XIX century

XVIII century

XX Century

Хто ты з адметных беларусак?

Амаль страчаны шэдэўр беларускага жывапісу, вырваны рэстаўратарамі з нябыту 

The National Art Museum

Minsk

Ян Дамель

(1780—1840)

Painting

Знята з тэхнічнай падтрымкай партала Ethno.by 

«Хрыстос у аліўным садзе» — самае буйное з вядомых на сённяшні дзень палотнаў Яна Дамеля. Гісторыя стварэння гэтага выбітнага абраза, як і само жыццё мастака, вельмі цьмяная: яна адкрываецца нам асобнымі дэталямі, якія раскіданы па архіўных дакументах і ўспамінах — напрыклад, у 1850-х гадах Уладзіслаў Сыракомля пісаў, што бачыў гэтую карціну ў мінскім Кальварыйскім касцёле.

Сюжэт гэтага абраза мае розныя назвы: «Хрыстос у аліўным садзе» або «Агонія ў аліўным садзе» — у каталіцтве, «Маленне аб чашы» — у праваслаўі. Малітва Хрыста, якая ўкладаецца ўсяго ў некалькі сказаў, стала падмуркам для мноства жывапісных, літаратурных і музычных твораў. Пра адметнасці палатна Яна Дамеля прапануем даведацца ў новай відэалекцыі ад Мастацкага музея.

«Маленне аб чашы» Яна Дамеля 

Пісаў па памяці, любіў арганізоўваць выставы сам-адзін, стварыў 6 000 палотнаў. Што яшчэ мы ведаем пра Івана Канстанцінавіча Айвазоўскага?

Ivan Aivazovsky

1817—1900

«Дзявяты вал» (1850), «Ноч на Чорным моры» (1879), «Карабель сярод бурнага мора» (1887). Нягледзячы на тое, што Айвазоўскі — адзін з самых знакамітых мастакоў, «зорка першай велічыні», многае з яго біяграфіі дагэтуль застаецца невядомым для большасці людзей. Напрыклад, што ён не толькі вялікі рускі, але і вялікі армянскі мастак, што ён быў паспяховы не толькі як марыніст, але і як фермер і што адна з яго карцін стала прызам мінскай латарэі ў канцы XIX стагоддзя.

Работы Айвазоўскага то з’яўляліся ў Мінску, то прападалі. І тым не менш сёння ў Нацыянальным мастацкім музеі Рэспублікі Беларусь знаходзяцца 13 палотнаў. Пра тое, як стваралася і папаўнялася гэта калекцыя, распавядае Надзея Вусава.